2-10-1. اتحاد و همبستگی

از جمله نیازمندیهای یک جامعه برای زنده نگهداشتن روح پویایی و رشد، انسجام و وحدت است و داشتن هدف مشترک، نقش اساسی در تحقق آن دارد و در جامعه مسلمانان، این مؤلفه به بهترین شکلی، محقق است و آن، بندگی خدا و اطاعت از فرامین اوست؛^[870] هدفی موافق هدف آفریدگار از خلقت^[871] و مفید وحدت!^[872] جامعه اسلامی؛ برخلاف جوامع مادیگرا که هدفشان لذتجویی و ارضای هوای نفس است و اتحاد بر اساس اهواء شتّی، از باب تزاحم و امتناع اجتماع اضداد، در بسیاری از موارد با شکست مواجه است، به علت وحدت باری تعالی؛ که مقصد و مقصودشان است، از چنان نقیصه ای در امان است. آنان به جای عبادت آلهه نفس،^[873] معبودی واحد با مکتبی واحد ^[874] و مرجع حل اختلافی واحد^[875] دارند.

از جمله عوامل داخلی مخلّ این وحدت، «ارتداد» است که برنامه ریز حکیم، با بیان اینکه چنین حالتی، نتیجه جلوه گری شیطان و آمال دور و دراز است^[876] و پایداری و اصرار بر آن، موجب حبط اعمال و جهنمی شدن و خلود در آن است،^[877] به نبرد با این مانع وحدت رفته است.

رابطه دوستی با کافران و یا معاندان از اهل کتاب، دیگر عامل وحدت شکن است^[878] که خدای متعال، به شدیدترین وجهی، «ایجاد» و یا «ادامه» چنین رابطه ای را منع کرده^[879] و به آنان هشدار داده است که با این کارشان، حجتی نزد خدا علیه خود ایجاد می کنند،^[880] ضمن اینکه به آنان، این اطمینان را داده است که اگر قصدشان از رابطه با آنان، رسیدن به «عزت» است، همه عزتها در نزد خدا و از آن اوست^[881] و با چنگ زدن به حبل الله، محقق می شود.^[882]

در سوی دیگر، مسلمانان وظیفه دارند ضمن حفظ همبستگی بین همکیشان،^[883] برای تقویت جبهه موحدان، با پیروان ادیان آسمانی، علیه جبهه کفر و الحاد، متحد شوند به شرطی که این اتحاد، زمینه ساز سلطه آنان بر مسلمین نگردد.^[884] در دنیایی که مادیگرایان با حداکثر توان، در صدد به حاشیه راندن دین و معنویات هستند، منازعات داخلی موحدان، در راستای پیشبرد اهداف آنان خواهد بود لذا بر همه اعضای جبهه خداپرستان فرض است از بزرگ نمایی عیوب دیگر اعضای این جبهه، خودداری نمایند.

شهروندان جامعه اسلامی؛ که با عقاید گوناگون درونْ دینی در کنار هم زندگی می کنند، بایستی به این واقعیت توجه داشته باشند که بر اساس حکمت الهی، عقاید هر فرقه و نحله ای در نزد معتقدان به آن، زینت داده شده است،^[885] لذا نباید فریب شیطان را در خودبرتربینی و یا میل به تعدی و تجاوز^[886] خورده و موجب تفرقه و اکتساب عذاب عظیم برای خودشان بشوند.^[887] روشن است که حسادت ابلیس، مانع آن می شود که بنی آدم، با آسودگی و سرسلامتی، راه خودشان را طی کنند.^[888] تفرقه افکنان، چنان جرم سنگینی دارند که، خدا خود عهده دار رسیدگی به امرشان خواهد بود.^[889] آنها مستحق مجازات عاجل هستند؛ همچنانکه تفرقه افکنان قوم موسی (ع) بودند،^[890] ولی تنها چیزی که مانع فعلی آن است، قضایی است که رانده شده است.^[891] روشن است چنین افرادی در همه جنایات و صدمات ناشی از چنین اختلافاتی و نیز، آثاری که از آن بر جای می ماند، شریک جرم بوده و همین، موجب عذاب عظیم موعود خواهد بود.^[892]

اهمیت موضوع اتحاد و انسجام چنان زیاد است که خدای قهار در حکمی بی سابقه، امت را علیه قوم متجاوز می شوراند^[893] و به آنان توصیه می کند با ایجاد اختلاف میان خود، اقتدار و ابّهت امت اسلام را از بین نبرند.^[894]